ปวดตา: เมื่อไรที่อาการปวดตาจะเป็นภาวะฉุกเฉิน

ปวดตาเป็นวลีที่ใช้เรียกรวม ๆ เพื่อบ่งบอกถึงความรู้สึกไม่สบายบน ใน หลังและรอบดวงตา

อาการปวดอาจเกิดข้างเดียวหรือสองข้าง พูดอีกอย่างว่าท่านอาจรู้สึกปวดตาขวา ปวดตาซ้ายหรือรู้สึกไม่สบายตาทั้งสองข้างก็ได้ ไม่มีหลักฐานว่าอาการปวดตาขวาเกิดบ่อยกว่าอาการปวดตาซ้ายหรือในทางกลับกัน

ในบางกรณี เช่น การบาดเจ็บที่ตามีสาเหตุของการปวดที่ชัดเจน แต่บ่อยครั้งที่ยากจะบอกว่าเหตุใดท่านจึงปวดตา

และยิ่งยุ่งยากมากขึ้นอีกเมื่อความรุนแรงของการปวดตามิได้บ่งบอกความร้ายแรงของสาเหตุเบื้องหลังของความรู้สึกไม่สบายนั้น พูดอีกอย่างคือปัญหาที่ค่อนข้างเบาเช่นการถลอกที่ผิวกระจกตาอาจทำให้เจ็บปวดอย่างมาก

แต่ในภาวะของดวงตาที่ร้ายแรงมากหลายอย่าง – รวมทั้งต้อกระจก จุดภาพชัดที่จอตาเสื่อม ต้อหินชนิดที่พบบ่อยที่สุด จอตาหลุดลอกและโรคตาจากเบาหวาน – ไม่ทำให้ปวดตาเลย

ตาที่ปวดอาจทำให้รู้สึกและมีอาการตามมาได้หลายอย่างซึ่งสามารถช่วยให้ผู้เชี่ยวชาญด้านการดูแลดวงตาบอกสาเหตุของความไม่สบายนี้ได้และสั่งจ่ายการรักษาอาการปวดตาได้อย่างถูกต้อง ซึ่งรวมถึง:

• ความรู้สึกเจ็บแปลบเหมือนถูกแทง

• ปวดแสบปวดร้อนที่ตา

• ปวดตื้อ ๆ

• รู้สึกเหมือนมีบางอย่างอยู่"ใน"ตา (รู้สึกถึงสิ่งแปลกปลอม)

บ่อยครั้งที่อาการปวดตามาพร้อมกับตามัว ตาแดง (เห็นเส้นเลือดในตา) และ การไวต่อแสง.

สาเหตุของอาการปวดตา

สาเหตุของอาการปวดตาที่พบบ่อยซึ่งขึ้นกับตำแหน่งที่รู้สึกไม่สบาย มีดังนี้

ปวดบนหรือในตา

บ่อยครั้งที่อาการปวดตาที่รู้สึกเหมือนมีบางอย่างอยู่ในตาที่จริงแล้วเกิดจากการระคายเคืองหรือการอักเสบของผิวด้านหน้าของตา โดยเฉพาะอย่างยิ่งกระจกตา

สาเหตุอาการปวดที่ผิวด้านหน้าของตาหรือภายในตาที่พบบ่อยมีหลายอย่างรวมทั้ง:

สิ่งแปลกปลอมที่กระจกตา

ไม่น่าแปลกใจว่าสิ่งที่ก่อให้เกิดความรู้สึกว่ามีสิ่งแปลกปลอมอยู่ในตานั้นบ่อยครั้งก็คือสิ่งแปลกปลอมจริง ๆ สิ่งแปลกปลอมที่พบบ่อยที่สามารถติดและฝังลงในผิวกระจกตามีได้ทั้งที่โกนหนวดโลหะ ทรายที่เป็นสารอนินทรีย์ (ทราย เศษหินเล็ก ๆ) ขี้เลื่อยและวัสดุอินทรีย์อื่น ๆ

ความไม่สบายตาจากสิ่งแปลกปลอมที่กระจกตานี้สามารถเป็นได้ตั้งแต่น้อย ๆ จนถึงรุนแรงและมักรบกวนมากที่สุดเมื่อท่านกระพริบตา (เนื่องจากเปลือกตามักเสียดสีกับสิ่งแปลกปลอมขณะที่กระพริบตา) ตามัวและความไวต่อแสงก็พบได้บ่อย

สิ่งแปลกปลอมที่กระจกตาต้องการการดูแลอย่างเร่งด่วนจาก ผู้เชี่ยวชาญด้านการดูแลดวงตาเนื่องจากวัสดุที่ฝังลงบนกระจกตาสามารถก่อให้เกิดการติดเชื้อที่ร้ายแรงได้อย่างรวดเร็ว

สิ่งแปลกปลอมที่กระจกตาส่วนใหญ่สามารถเอาออกได้อย่างง่ายดายโดยผู้เชี่ยวชาญด้านการดูแลดวงตาด้วยอุปกรณ์ที่เหมาะสม อาจมีการสั่งจ่ายยาหยอดตาต้านแบคทีเรียเพื่อป้องกันการติดเชื้อขณะที่กระจกตากำลังสมานแผล

กระจกตาถลอก

เป็นรอยขีดข่วนที่กระจกตาแม้กระจกตาถลอกส่วนใหญ่จะไม่ร้ายแรงแต่ก็สามารถทำให้รู้สึกไม่สบายได้อย่างมากและทำให้ไวต่อแสงและตาแฉะ

รอยขีดข่วนที่ผิวกระจกตามากมายที่สามารถสมานได้เองภายใน 24 ชั่วโมง แต่รอยถลอกที่ลึกกว่านั้นสามารถนำให้เกิดการติดเชื้อที่ตาที่ร้ายแรงได้และแม้แต่เกิดแผลที่กระจกตาได้หากไม่รักษา

เนื่องจากบ่อยครั้งที่เป็นไปไม่ได้ที่จะบอกว่าอาการปวดตานี้เกิดจากรอยขีดข่วนเล็กน้อย รอยถลอกลึก หรือมีสิ่งแปลกปลอมในกระจกตา จึงเป็นสิ่งที่ดีที่จะไปพบผู้เชี่ยวชาญด้านการดูแลดวงตาเมื่อมีความรู้สึกไม่สบายเหมือนมีของแหลมอยู่ที่ตาที่ไม่หายไปอย่างรวดเร็ว เพื่อจะหาสาเหตุที่แท้จริง

ตาแห้ง

สาเหตุของความรู้สึกไม่สบายตาที่พบบ่อยมากอีกอย่างคือตาแห้ง ความรู้สึกไม่สบายตาจากตาแห้งมักเริ่มช้ากว่าและมีอาการเพิ่มขึ้นช้ากว่าอาการปวดตาจากสิ่งแปลกปลอมที่กระจกตาหรือกระจกตาถลอก บางครั้งตาแห้งอาจนำไปสู่การเกิดกระจกตาถลอกได้ เนื่องจากมีน้ำตาที่ผิวตาไม่เพียงพอที่จะรักษากระจกตาให้ชุ่มชื้นและลื่น

หากเมื่อใช้ยาหยอดตาที่ช่วยหล่อลื่น แล้วช่วยให้รู้สึกสบายขึ้นอย่างมาก สาเหตุของอาการปวดนั้น อาจเนื่องจากตาแห้ง โดยส่วนใหญ่ ตาแห้งมักไม่ต้องการการดูแลที่เร่งด่วน แต่ผู้เชี่ยวชาญด้านการดูแลดวงตาอาจทำการทดสอบเพื่อหาความรุนแรงของความแห้งและแนะนำการรักษาที่มีประสิทธิภาพที่สุดได้

สาเหตุอื่น (ที่พบได้น้อยกว่า) ของอาการปวดตาด้านหน้า หรือปวด "ใน"ตา รวมถึงต่อไปนี้ด้วย:

• เยื่อตาอักเสบ (ตาแดง)

• การติดเชื้อที่ตา (รวมทั้งการติดเชื้อที่ตาจากราและกระจกตาอักเสบจากเชื้อ Acanthamoeba)

• ม่านตาอักเสบ (ภาวะม่านตาอักเสบด้านหน้า) ซึ่งเป็นการอักเสบของม่านตา

• ความรู้สึกไม่สบายจากการใส่คอนแทคเลนส์

สาเหตุของอาการปวดในตาที่ร้ายแรงมากคือภาวะการติดเชื้อภายในลูกตา ซึ่งเป็นการอักเสบของด้านในดวงตาที่พบว่าเกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรียได้บ่อยที่สุด และอาจเป็นภาวะแทรกซ้อนที่พบได้น้อยของการผ่าตัดต้อกระจกด้วย

การติดเชื้อภายในลูกตาก่อให้เกิดอาการปวดตา ตาแดง เปลือกตาบวม และการมองเห็นลดลงด้วย หากท่านมีอาการเหล่านี้หลังผ่าตัดต้อกระจกหรือการผ่าตัดตาอื่น ๆ โปรดไปพบผู้เชี่ยวชาญด้านการดูแลดวงตาของท่านทันที

ปวดแปลบในตา

สาเหตุที่พบบ่อยของอาการปวดหลังตาคือปวดศีรษะไมเกรนและการติดเชื้อไซนัส

ในกรณีของปวดศีรษะไมเกรน อาการปวดมักจะเกิดที่ด้านหลังของตาเพียงข้างเดียวแทบทุกครั้ง และมักเกิดร่วมกับอาการปวดที่อื่นบนด้านเดียวกันของศีรษะ

อาการปวดด้านหลังดวงตาจากการติดเชื้อไซนัสมักมีความรุนแรงน้อยกว่าอาการปวดจากไมเกรนและมักเป็นทั้งสองข้างของตา

แม้อาการปวดด้านหลังดวงตาจากสาเหตุเหล่านี้มักไม่ใช่ภาวะฉุกเฉิน แต่หากท่านมีอาการปวดลักษณะนี้เรื้อรังหรือเป็นซ้ำบ่อย ๆ โปรดไปพบผู้เชี่ยวชาญด้านการดูแลดวงตาหรือแพทย์ทั่วไปเพื่อรับการรักษาและดูว่าสามารถทำอะไรเพื่อป้องกันการเป็นซ้ำในอนาคตได้บ้าง

อาการปวดกระบอกตา

อาการปวดที่พบบ่อยที่สุดรอบดวงตาอาจเป็นการอักเสบในเปลือกตา ซึ่งมักเป็น ตากุ้งยิง อาการเบื้องต้นของตากุ้งยิงคือมีบริเวณที่แตะแล้วเจ็บมากเฉพาะจุดที่เปลือกตาข้างหนึ่ง

ตากุ้งยิงไม่จำเป็นต้องได้รับการดูแลอย่างเร่งด่วนจากผู้เชี่ยวชาญด้านการดูแลดวงตาและมักสามารถรักษาหายได้ที่บ้านโดยการประคบอุ่นที่เปลือกตาวันละหลาย ๆ ครั้งเป็นเวลาสองสามวัน ดูส่วนที่เกี่ยวข้อง: 2 วิธีง่าย ๆ ในการรักษาตากุ้งยิง

เปลือกตาอักเสบ เป็นปัญหาที่พบได้บ่อยอีกอย่าง (และมักไม่เร่งด่วน) ที่สามารถก่อให้เกิดเปลือกตาบวมและความรู้สึกไม่สบายรอบดวงตา

สาเหตุของอาการปวดรอบดวงตาและปวดกล้ามเนื้อตาที่พบได้บ่อยอีกอย่างคือการใช้ตามากเกินไปในการทำงานกับคอมพิวเตอร์ ซึ่งมิได้เป็นปัญหาเร่งด่วนและมีขั้นตอนง่าย ๆ บางอย่างที่ท่านสามารถทำได้เพื่อบรรเทาอาการเมื่อยล้าทางสายตาจากคอมพิวเตอร์

สาเหตุของอาการปวดรอบดวงตาที่พบบ่อยน้อยกว่ามากแต่มีความร้ายแรงกว่ามากคือภาวะที่เรียกว่าโรคระบบประสาทตา ซี่งสามารถก่อให้เกิดการสูญเสียการมองเห็นอย่างถาวรได้ อาการที่มีมักเป็น ระดับสายตาที่ลดลง และการมองเห็นสีที่่ลดลงและอาการปวดมักเป็นมากขึ้นเมื่อมีการเคลื่อนไหวของตา

อาการปวดตาที่อาจเกิดจากโรคระบบประสาทตาต้องการการดูแลทันทีโดยจักษุแพทย์และแพทย์ระบบประสาท ในกลุ่มคนอายุน้อยกว่า 40 ปี โรคปลอกประสาทเสื่อมแข็ง (multiple sclerosis) และภาวะทางระบบประสาทอื่น ๆ เป็นสาเหตุที่พบได้บ่อยที่สุดของเส้นประสาทตาอักเสบ

การรักษาอาการปวดตา

ท่านควรพิจารณาว่าอาการปวดตาเป็นภาวะฉุกเฉิน การรักษาอาการปวดตาที่ถูกต้องแทบจะเสมอไปคือการกำหนดวันตรวจตากับ ผู้เชี่ยวชาญด้านการดูแลดวงตาใกล้ท่านโดยทันทีมีเพียงผู้เชี่ยวชาญด้านการดูแลดวงตาเท่านั้นที่สามารถหาสาเหตุที่แม่นยำของอาการปวดตาและสั่งจ่ายการรักษาที่ถูกต้องเพื่อป้องกันความเสียหายของตาและโอกาสจะสูญเสียการมองเห็นอย่างถาวร

โดยเฉพาะอย่างยิ่ง โปรดไปพบผู้เชี่ยวชาญด้านการดูแลดวงตาทันทีหากท่านมีอาการปวดตาและ:

• อาการปวดเกิดขึ้นกระทันหันหลังบดฝนโลหะ เลื่อยไม้หรือกิจกรรมอื่น ๆ ที่อาจทำให้เกิดการบาดเจ็บจากสิ่งแปลกปลอม (โดยเฉพาะอย่างยิ่งถ้าท่านไม่ได้ใส่แว่นตานิรภัยหรือแว่นตาป้องกัน)

• อาการปวดนี้เกิดจากการบาดเจ็บของตา

• อาการปวดรุนแรงและเป็นร่วมกับตามัวและ/หรือการไวต่อแสง

• ท่านเพิ่งรับการผ่าตัดตาเมื่อเร็ว ๆ นี้รวมทั้ง เลสิก และการผ่าตัดต้อกระจก

• ท่านมีตาแดงและขี้ตาจากตา

• อาการปวดรุนแรงและกระทันหันและท่านมีประวัติของ ต้อหินซึ่งอาจเป็นสัญญานของการกำเริบแบบเฉียบพลันของต้อหินแบบที่พบน้อยกว่าที่เรียกว่าต้อหินมุมปิด ซึ่งสามารถทำให้สูญเสียการมองเห็นอย่างรวดเร็วและเป็นภาวะฉุกเฉินทางการแพทย์

เมื่อมีอาการปวดตา อย่าเสี่ยง โปรดไปพบผู้เชี่ยวชาญด้านการดูแลดวงตาเร็วที่สุดเท่าที่เป็นไปได้เพื่อหาสาเหตุที่ชัดเจนของอาการปวดและรับการรักษาอาการปวดตาที่ถูกต้อง

พร้อมจะเข้ารับการตรวจตาแล้วหรือยัง ค้นหาผู้เชี่ยวชาญด้านการดูแลดวงตาใกล้ท่าน.

หน้าที่ตีพิมพ์ใน วันจันทร์ที่ 19 กรกฎาคม พ.ศ. 2564